Historia rozpoczyna się w
przededniu II wojny światowej, w okolicach Drohobycza, miasta kojarzącego się
wielu czytelnikom z Bruno Schulzem. Chociaż w Europie zrobiło się bardzo
burzliwie i wojna wisiała na włosku, ludzie musieli zwyczajnie żyć. Jedni w
letni czas pracowali w pocie czoła, inni korzystali z wakacji. Piotr Ochocki,
pochodzący z Warszawy student, odwiedza Bedryczany - rodzinne strony swojej
nieżyjącej matki, małej wioski na Kresach zamieszkanej przez dwie nacje –
Polaków i Ukraińców – wśród których coraz bardziej narastała wzajemna wrogość,
podsycana wiadomościami ze wschodu i zachodu Europy. Tam korzysta z gościny
Marii Kosieckiej. Tam poznaje młodą Ukrainkę – Swietę, przyrzeczoną już pewnemu
porywczemu Ukraińcowi. Między młodymi ludźmi rodzi się zakazane uczucie, które
w tamtych okolicznościach nie miało prawa zaistnieć, gdyż Polacy i Ukraińcy
jedynie tolerują siebie nawzajem, a o bliższych więziach nie ma właściwie
mowy... Ścieżki Piotra i Swiety rozeszły się, ale każde z nich miało nadzieję
na ponowne spotkanie. W Piotrze kocha się też Marta, córka gospodyni, u której
młody mężczyzna zamieszkał podczas wakacji w Bedryczanach...
Na wątku
miłosnym oparł autor dalsze losy głównych bohaterów, którym przyszło żyć w
okrutnych czasach II wojny światowej. Wielka zaleta książki to przede wszystkim
szczegółowy opis wydarzeń historycznych. Powieść jest pełna skrajnych emocji,
od tych które wzbudzają w nas niechęć, przerażenie, smutek, łzy, złość do
pełnych nadziei, ciepła wywołujących uśmiech na twarzy. Autor w sposób
naturalny, ciekawie i wnikliwie przedstawił tło historyczne, zwłaszcza relacje
między Polakami i Ukraińcami na Kresach. Adrian Grzegorzewski ukazuje czasy, w
których wielu ludzi uległo nacjonalistycznym pobudkom, w imię których zatracili
człowieczeństwo.
Wstrząsające są opisy rzezi, do
których dochodziło i nocami, i w biały dzień. Książka nie kreuje jednak
stereotypów - pokazuje, że nie wszyscy Ukraińcy okazywali się bestiami; mamy tu
bohaterów, którzy są uczciwymi, dobrymi ludźmi, nieraz narażającymi się, by
pomóc polskim sąsiadom.
W książce autor doskonale splata
ze sobą historię z fikcją literacką... To powieść przede wszystkim o trudnych
relacjach polsko-ukraińskich w czasach poprzedzających wybuch II wojny i w jej
trakcie, ale też powieść o miłości, głębokich uczuciach, rozczarowaniach,
rozterkach, o okrucieństwie wojny.
Opracowała MK
